Weblog van een cultuurtheoloog
Op 24 oktober begint het 2e seizoen van Rundfunk. Een mooie gelegenheid voor Tom Bouwman en mij om de figuur van ‘meester Heydrich’ (Pierre Bokma) eens nader te ontleden. Zoals we weten heeft deze docent Duits een nogal ontluisterende fascinatie voor een bepaalde periode van Duitsland, gelieerd aan een Oostenrijkse amateur-kunstenaar. Heydrich gaat onder het fileermes.
Doorgaan met het lezen van “Rundfunk: Duitse leraar ontleed”
Samen met Annermarie Latour. In de laatste twee afleveringen van de Amerikaanse sitcom South Park figureert Michael Jackson als hologram, overgeleverd aan de nukken van de entertainmentindustrie. De celebrity-status van onze nieuwe goden is een zichzelf opvretend monster. Wat heeft South Park ons te leren?
Doorgaan met het lezen van “Authenticiteit: Michael Jackson vs. South Park”
In ‘Let Go, Let Gov’ neemt Southpark (17 e seizoen, 1 e episode) een loopje met het internationaal afluisterschandaal rond de Amerikaanse inlichtingendienst NSA. Eric Cartman gaat als een soort klokkenluidende Snowden ‘infiltreren’ in de NSA. Cartmans vriend Butters bekeert zich echter juist tot het geloof van de alziende overheid. Tussen de bedrijven door neemt Southpark de Amerikaanse en West-Europese paradoxale vraag van burgers aan hun overheid op de hak. Burgers eisen namelijk zowel veiligheid als de garantie dat hun privacy gerespecteerd wordt. Allebei tegelijk gaat echter niet. De overheid is immers God niet, maar wordt feitelijk wel zo beschouwd.
The White Cowboy verlost de stad van deprimerende protestanten en uiteindelijk van alle religie. Of schuilt er meer achter de witte gestalte die overal vreugde en gezelligheid komt brengen? Een cultuurtheologische analyse van een tekenfilm.
Doorgaan met het lezen van “The White Cowboy: de kerkgangers”
Passenger, artiestennaam van de Britse singer-songwriter Mike Rosenberg, bestormt op dit moment de hitlijsten. Met zijn gevoelige ballade Let Her Go laat hij menige luisteraar een brok in de keel wegslikken. Hij bezingt, zoals zo velen voor hem, een verloren liefde. ‘You only need the light when it’s burning low / Only miss the sun when it starts to snow / Only know you love her when you let her go.’ De eerste twee zijn wat clichématig, maar de derde zin treft dieper doel.
In Monty Python’s The Life of Brian probeert de titelheld, de messias-tegen-wil-en-dank het samendrommende gepeupel van zich af te houden. Wat Brian immers ook zegt of doet, en of dat nu verstandig is of dom, het volk ziet in alles een goddelijk teken of een messiaanse wijsheid. Wanhopig roept de nepmessias tot het volk: “Jullie zijn individuen, ga je eigen weg!” Waarop het volk als uit één mond herhaalt: “Ja, wij zijn individuen”. De uitspraak zelf bevestigt het tegendeel.
Christelijk activisme is van alle tijden. Maar hoe ver mag je gaan? Deze maand was de evangeliste Suzette Hattingh in ons land, die gelinkt is aan de Duitse evangelist Reinhard Bonnke die in het nieuws kwam met dodenopwekking, beschuldigingen richting de islam en preken die ver buiten het speelveld van de bijbel treden. De rockband Genesis en de animatieserie SouthPark weten er wel raad mee!
Doorgaan met het lezen van “Genesis en SouthPark kraken televangelisten”
De makers van de satirische ‘animated sitecom’ Southpark, Matt Stone en Trey Parker, zijn op internet bedreigd vanwege hun laatste twee episodes 200 en 201 waarin de profeet Moahmmed figureert. Toch is deze dubbelaflevering geen satire op Mohammed. Het is een aanklacht tegen de slappe knieën van krantenredacties en televisiestations. Angst is een slechte raadgever, en censuur een zwakke verdediging.
Southpark neemt in de nieuwste episode You have 0 friends het verschijnsel sociale media genadeloos op de hak. In sociale netwerken als Facebook wordt vriendschap gereduceerd tot status, en de sociale druk is op internet nog groter dan in real life.
Doorgaan met het lezen van “Facebook, vriendschap en status”
Southpark stat bekend om zijn maatschappij satire. In Sexual Healing maken zij de Westerse hypocriete ten opzichte van overspel belachelijk: moreel zondig is alleen hij die betrapt wordt. En de oorzaak van immoreel gedrag ligt vooral buiten het eigen geweten. Maar: ‘wie naar een vrouw kijkt om haar te begeren, heeft haar al genomen’.
Het vagevuur, ergens tussen hemel en aarde, beleeft een verrassende comeback. De wachtkamer van de eeuwigheid is door de moderne theologie nogal genegeerd, evenals de hel, ten gunste van de hemel (eventueel op aarde). South Park localiseert hetPurgatorium in een vliegtuig dat nooit opstijgt.
South Park is grofgebekt en spaart religie niet. Toch is zij op een magistrale wijze in staat te waarschuwen voor de gevaren ‘andere religies’, zoals bijvoorbeeld die in De Economie en zijn Verlosser Obama, in Margaritaville. Deze ‘verreligieusisering’ van het economische bereik is een gevaarlijke tendens, die door de makers van South Park naadloos wordt aangevoeld en op vrij schokkende, maar zeer doeltreffende wijze wordt gehekeld.
Doorgaan met het lezen van “South Park bekritiseert ‘economische religie’”
