Weblog van een cultuurtheoloog
De bobslee in de Efteling gaat wieberen. En dan heb ik het niet over de chronische bibberitis die je boten en pezen door elkaar heen rammelt elke keer dat je in zo’n glijdende doodskist gaat zitten. Nee, de bobslee, die toepasselijk De Bob heet – geef die bedenker een Nobelprijs, moet wijken voor een nieuwe dubbele achtbaan met de naam Max & Moritz.
Doorgaan met het lezen van “De Bob weg, tijdperk eindigt”
Je kan je klok er op gelijk zetten. Binnen een half uur na deze of gene ramp verschijnen er op internet grapjes over. Toen Whitney Houston overleed in 2012 circuleerde binnen enkele minuten ‘Houston, we have a problem’ over internet. En na 9/11 kon je volgende raadseltje vinden: ‘Wie wint bij het schaken, George Bush of Osama Bin Laden?’ Met als antwoord: ‘Bin Laden, want Bush mist twee torens.’
‘Schikking ING verkleint vertrouwen in banken,’ zo kopte De Telegraaf afgelopen dinsdag. Aan het woord is econoom Rens van Tilburg, directeur van het Sustainable Finance Lab. Onderwerp is het nieuws dat de ING strafvervolging van zijn personeel heeft afgekocht. Medewerkers van de ING zouden niet genoeg opgelet hebben waardoor criminelen via de bank miljoenen euro’s konden wiswassen. ‘De bankensector vreest deuk in vertrouwen door witwasschandaal ING’ kopt NOS.nl nog eens samenvattend. Ik snap daar dus niets van. Wat je niet hebt, kan niet worden verkleind, noch worden gedeukt.
Doorgaan met het lezen van “Vertrouwen in banken is allang verdampt”
Het nieuws staat bol van de verhalen. Eerst hadden we de epische geschiedenis van zwemmer Maarten van der Weijden. Gevolgd door zo’n beetje alle nieuwsmedia van Nederland, en vele daarbuiten, kreeg de prestatie van Maarten messiaanse trekjes. Woorden als ‘offer’, ‘pijn’ en ‘bovenmenselijke prestaties’ doorspekten de bijna continueverslaglegging. Toen Maarten met de haven in zicht op moest geven, werd hij op een brancard door de menigte getild, omstuwd door een schare volgelingen en snorrende camera’s. In mijn geestesoor hoorde ik de Matthäuspassion spelen: onze seculiere maatschappij schept zijn eigen heiligen.
Doorgaan met het lezen van “Verslaggeving Nicky Verstappen lijkt verhaal uit een roman”
Afgelopen week waren mijn lief en ik in Schotland. U weet wel, het land van de onderbroekloze mannenrokken, whiskeybranderijen en uitgestrekte schapenvelden. We zijn verliefd geworden op het land, ingeklemd tussen zeeën en oceanen enerzijds en de Engelse bezetter anderzijds. Hoewel de eenhoorn- en kabouterpopulaties niet zo uitbundig zijn als in Ierland, verwacht je achter elke boom een half verregende bard aan te treffen die met melancholische stem vertelt over goden en mensen van weleer.
Doorgaan met het lezen van “In stilte bidden voor het oude continent”
Afgelopen zondag was ik in de Franse bedevaartsplaats Vézelay. De middeleeuwse basiliek is één van de bekendste stopplaatsen op de oeroude pelgrimsweg naar Santiago de Compostella en herbergt de relikwieën van de heilige Maria Magdalena. Volgens de vrome legendes waarin de rooms-katholieke kerk grossiert, kwam de beste vriend van Jezus, veertien jaar na diens kruisiging en verrijzenis naar Frankrijk gevaren, samen met de uit de doden gewekte Lazarus om aldaar de laatste jaren van haar leven in kuisheid en afzondering te slijten. Toen op zekere dag een priester verdwaald was in het gebergte waar Maria woonde, vierden ze samen de eucharistie. Direct na het ontvangen van de hostie stierf de oude vrouw waarna ze door de engelen ten hemel werd geleid.
Doorgaan met het lezen van “Hoe God zich even laat zien in een Franse basiliek”
Eentje moet altijd de eerste zijn: die valt in de Tour de France. Deze twijfelachtige eer ging dit jaar al direct op de eerste dag naar de Amerikaan Lawson Craddock. De renner van EF Education First-Drapac viel bij het aannemen van een tasje met etenswaar. Voorwaar een wat lullige manier om te vallen. Beter is het de kwaliteit van prikkeldraad te testen vanwege een slecht rijdende auto van de Tour-organisatie, zoals Johnny Hoogerland deed in 2011. Of weg te slippen op het kletsnatte parcours van Düsseldorf, zoals Alejandro Valverde in 2017 deed.
Begin deze week waren wij getuigen van een ‘aanslag op de vrije pers’. Een onbekende man met minimale verkeerstechnische kwaliteiten parkeerde zijn busje midden in de nacht door de pui van het kantoor van de Telegraaf. Volgens vrijgegeven camerabeelden stak hij zijn busje in de fik om vervolgens in een gereed staande auto met chauffeur te stappen. De auto werd uitgebrand teruggevonden. Tot zover lijkt er aanleiding tot enige zorg: als mensen ’s nachts andermans gebouwen gaan rammen en affikken, dan heeft de politie een uitdaging, zou ik zo zeggen. Helaas zijn ramkraken, brandstichtingen en creatief rijgedrag wekelijkse kost in Nederland, maar elke keer is er één te veel.
Doorgaan met het lezen van “Pers over pers: ‘Pers is superbelangrijk’”
D66 heeft weer een goed idee. Nee, Alexander Pechtold gaat geen wetsvoorstel indienen om een correctief referendum in te stellen. En nee, Pia Dijkstra gaat niet hoogstpersoonlijk alle donorregistraties van Nederland op ‘ja’ zetten. Staatssecretaris Stientje van Veldhoven wil bedrijven dwingen, nope lelijk woord, stimuleren om fietsende werknemers ook 19 cent per kilometer te betalen. Net zoals automobilisten al krijgen. Doel is twee ton aan autorijdende walrussen op de tweewieler te krijgen.
Het CBS was er weer duidelijk over afgelopen week. We vertrouwen meer op oom agent (74,5%) dan op meneer pastoor (31,2%), meer op mevrouw de rechter (72,9%) dan op een bankdirecteur (39,9%). We lijken veel wantrouwen in ons binnenste te koesteren, maar tegelijkertijd zijn we vaak kinderlijk naïef in ons vertrouwen. En dat is maar gelukkig ook!
Doorgaan met het lezen van “Ons vertrouwen is naïef, gelukkig maar”
Deze week ben ik in Israël, in Jeruzalem. Het ene moment kniel ik voor het graf van Jezus Christus, het volgende moment sta ik te hossen tussen duizenden Joodse jongeren die bij de Klaagmuur ‘Jeruzalemdag’ vieren.
Doorgaan met het lezen van “Israël zit gevangen in spiraal van geweld”
De actiegroep ‘Geen 4 mei voor mij’ wil tijdens de nationale dodenherdenking a.s. vrijdag met luider stem aandacht vragen voor deze nationale hypocretie. Tijdens de nationale herdenking op 4 mei worden namelijk ook de soldaten herdacht die gesneuveld zijn tijdens de politionele acties in Nederlands Indië. De actiegroep wil dit doen door op voor collectief Nederland zo ongeveer meest sacrale moment van het jaar door middel van het houden van een ‘lawaaidemonstratie’. Heel Nederland zwijgt eerbiedig, maar die eerbiedige stilte zal dus doorbroken worden.
Doorgaan met het lezen van “4 mei: ooit een schone oorlog gezien?”
Lang geleden leefde er eens een muisje aan de rand van een groot korenveld. Hij heette Puck. Puck woonde met zijn ontelbare broers en zussen, ooms en tantes, neven en nichten in een groot muizenhol. De hele zomer liepen alle muisjes af en aan, hun pootjes vol met noten en zaden.
Doorgaan met het lezen van “Het muisje dat zich herinneren kon”
De afgelopen dagen ging het maar over één ding, althans als ik mijn slaperige hoofd om de hoek van de Nederlandse media steek. Dotan. Dotan is stout geweest. Dotan heeft een legertje internettrollen ingezet om zijn muziek te promoten. Dotan gebruikte dat legertje om collega-artiesten te kunnen uitschelden. Nu is het bedrog uitgekomen. En Dotan probeert wanhopig de schade zo klein mogelijk te houden. Maar Dotan is niet zo handig en maakt het alleen maar erger. En daarom blijven we allemaal over die stoute Dotan doorkletsen. Als kippen zonder kop. Als volk zonder profetie.
Doorgaan met het lezen van “Dotan bewijst: Nederland is af!”
Twee schijnbaar willekeurige nieuwsberichten van de afgelopen dagen. André Rieu speelde afgelopen dinsdagavond gewoon zijn concert in Tel Aviv, ondanks de protesten van Palestijnse artiesten en organisaties. Critici meenden dat Israël de shows zou gebruiken om de aandacht af te leiden van de onderdrukking van de Palestijnen. Op dezelfde dag overleed in Zuid-Afrika Winnie Mandela, icoon van het Afrikaans verzet tegen de Apartheid. Enerzijds wordt zij beschouwd als de moeder van de natie, aan de andere kant hebben beschuldigingen van machtsmisbruik, geweld en corruptie haar altijd achtervolgt.
Afscheid nemen is een beetje huilen, zo luidt de onfraaie vertaling van een bekend Frans spreekwoord. Als de eters van smakelijke slakken en beschimmelde kazen gelijk hebben, dan verdrink ik op dit moment mijn bitterzoet afscheid in een glaasje Griekse Samoswijn. Dit is namelijk de laatste column die u van uw geliefde columnist zult aantreffen in BN DeStem. Na twee jaar en drie maanden, na 117 columns is dit de laatste die u lezen zal. Niet omdat het kan, maar omdat het moet.
Als u deze column leest, bent u waarschijnlijk nog aan het bijkomen van het Feest van de Democratie, gisteravond. Ik weet niet hoe het u is vergaan, maar in huize Bosman ging het dak ervan af. Mijn lief en ik zitten elke verkiezing – lokaal, provinciaal of landelijk – voor de buis, samen onder een deken, warme chocolademelk-met-rum erbij, zakje popcorn in de hand, gekamde haartjes, in pyjama voor de buis. Het is een feest. En ik zal u vertellen waarom.
Posters met zoenende mensen: het zorgt voor onverwacht veel maatschappelijke opwinding. Eerst konden de Abri-reclames van Suit Supply zich verheugen in enige fysieke aandacht, waarschijnlijk van mannen die zich geconfronteerd zagen met lang en zorgvuldig verborgen gehouden innerlijke gevoelens. Vooral de ogen werden afgesmeerd. Ogen zijn de spiegel van de ziel en niet iedereen houdt ervan geconfronteerd te worden met een ziel die brandt van liefde.
Doorgaan met het lezen van “Posters zoenende mannen moet gewoon kunnen”
We stoken teveel hout. Tenminste dat vindt het Platform Houtrook en Gezondheid. 14 procent van de Nederlandse huishoudens heeft een houtgestookte installatie. En volgens het platform neemt het gebruik ervan toe, inclusief de overlast van omwonenden: gezondheidsklachten, roetneerslag en geurhinder.
Vorige week publiceerde het Vaticaans dagblad L’Osservatore Romano een intrigerend artikel over de slechte behandeling van vrouwelijke religieuzen. Vrouwenbijlagehoofdredacteur Lucetta Scaraffia wilde een ‘stem geven aan degenen die niet de moed hebben om publiek te spreken’. Volgens haar worden vrouwelijke religieuzen in de kerk ‘uitgebuit’. In Rome, aldus het artikel, wonen tienduizenden zusters afkomstig van over de hele wereld, die vaak ‘dienen’ als huishoudelijke hulp bij kardinalen, bisschoppen en pastoors. Ze hebben geen arbeidsrechten en worden intellectueel niet serieus genomen.
