Weblog van een cultuurtheoloog
Op 2 februari sprak Bas Heijne op de Tilburgse campus over ‘Vertrouwen en onbehagen’. Samen met Erik Borgman legde hij de vinger aan de pols van onze moderne samenleving. ‘Maak het jezelf zo moeilijk mogelijk,’ hield hij de honderd toehoorders voor.
Doorgaan met het lezen van “‘Als we zekerheid willen, moeten we zekerheid geven’”
De Volzin-schrijfwedstrijd 2016 leverde maar liefst maar liefst 156 inzendingen op. Unaniem koos de jury Joachim Stoop tot winnaar. Het winnende essay beschrijft onze multiculturele samenleving in haar glorie en in haar weerbarstigheid. Dit jaar mocht ik de juryvoorzitter zijn 🙂 Alle informatie op Volzin.nu.
Bron: Volzin.nu.
Soms zijn games gedachte-experimenten over hoe de wereld eruit ziet. Zo leveren games met robots vragen op die de gamer iets leren over wat het is om mens te zijn. Net zoals in de middeleeuwen werd nagedacht over engelen.
Doorgaan met het lezen van “Games met robots laten ons het mens-zijn ontdekken”
EO-boegbeeld Andries Knevel is fan van paus Franciscus. Afgelopen jaar schreef hij een boek en maakte hij een televisieserie (500.000 kijkers) over het Romeinse fenomeen. ‘Hij ontroert me, hoe die man over genade spreekt’. In een speciaal interview met Woord & Dienst sprak ik met Knevel over zijn liefde voor de paus, het belang van het begrip genade en over huiver die hem bekruipt als het gaat over wat ‘echt’ heilig is. ‘Ik wil me niet etaleren. Het gaat niet om mij.’
Op 4 januari 1964 zat de helft van de toenmalige Nederlandse bevolking aan de televisie gekluisterd (zo ging dat nog in het pre-YouTube-tijdperk) voor de derde aflevering van het stoute VARA-programma ‘Zo is het toevallig ook nog eens een keer’. Acteur Peter Lohr begroette de televisiekijkers als gelovigen van een ‘beeldreligie’
Doorgaan met het lezen van “Geef ons heden ons dagelijks beeld”
In 2014 hield BEAM (het jongerenportaal van de Evangelische Omroep) een grote enquête onder 1900 christelijke jongeren over seks, liefde en relatie. Daar kwamen leuke dingetjes uit voor statistische cijferfetisjisten, zoals: 54% heeft spijt van seks, 43% doet aan zelfbevrediging en 77% vindt dat meiden zich niet ‘te bloot’ moeten kleden. Ik ben dan altijd razend nieuwsgierig waarom die 54% dan spijt heeft, en vooral waar de grens dan zou liggen tussen ‘goed bloot’ en ‘te bloot’, ergens tussen bikini en boerka in, denk ik dan, maar veel helpen doet dat niet.
‘Een bisschop kan op zijn kop gaan staan, maar zonder gelovigen kan hij niets.’ Aldus de woorden van mgr. Gerard de Korte in zijn preek als nieuwe bisschop van Den Bosch. ‘Laten we alle polarisatie achter ons laten. Ik steek de hand uit. Laten we samen het katholieke leven gestalte geven.’ Een minutenlang applaus in de tot de nok toe gevulde St.-Janskathedraal is het antwoord van de Bosschenaren. De uitnodiging wordt aangenomen.
Doorgaan met het lezen van “Bosschenaren nemen uitnodiging De Korte aan”
Deze dagen vieren christenen wereldwijd het hoogfeest van Pinksteren, vijftig dagen na Pasen. De christelijke overlevering spreekt over Pinksteren als ‘het feest van de Geest’. Erg fraai natuurlijk, maar wat is de betekenis van een dergelijk feest in een samenleving die zijn christelijke veren in rap tempo aan het afschudden is? Het Pinksterverhaal is het feest van de verlichting, dus bij uitstek van de universiteit.
Doorgaan met het lezen van “Pinksteren: feest van verlichting”
De exhortatie Amoris Laetitia (‘de blijdschap van de liefde’) is het antwoord van paus Franciscus op twee turbulente bisschoppensynodes in 2014 en 2015 over liefde, gezin en seksualiteit. De paus laat zich hierin vooral van zijn barmhartige kant zien. Het gaat hem om hoe de concrete gezinnen in deze wereld leven, en hoe de kerk hen daarbij kan helpen.
Doorgaan met het lezen van “Exhortatie barmhartig statement Franciscus”
Op 14 mei wordt hij het officieel, maar vandaag geeft de nieuwe bisschop van ’s-Hertogenbosch een inkijkje in zijn manier van besturen. In een lang interview met het Brabants Dagblad gaat mgr. Gerard de Korte in op vier spraakmakende kerkelijke kwesties in het Bossche bisdom. ‘Ik weet dat in veel parochies kerkelijke homostellen gewoon ter communie gaan. Dat gedoogbeleid vind ik uit pastoraal oogpunt wijs.’
Doorgaan met het lezen van “Groot interview De Korte: ‘Toen ben ik stil gebleven’”
Als Petrus Jezus herkent als ‘de Messias, de zoon van de levende God’, antwoordt de Heer hem: ‘Jij bent Petrus, de rots. En op die rots zal ik mijn kerk bouwen. Mijn kerk zal er zijn zolang deze wereld bestaat.’ (Bijbel in Gewone Taal, Mt. 16,18) Op deze tekst baseert de rooms-katholiek kerk zich als de kardinalen in het conclaaf een nieuwe paus kiezen. Spiritueel leider van meer dan één miljard katholieken wereldwijd. Een priester wiens officiële titel Pontifex Maximus (‘de grootste bruggenbouwer) is, en die liefdevol wordt aangesproken met ‘heilige Vader’.
Doorgaan met het lezen van “Het Petrusambt: tussen splijtzwam en eenheid”
De relimedia zijn veranderd, zowel offline als online. De maatschappelijke default mode van onze postmoderne samenleving is atheïsme, agnosticisme of een algemeen onbepaald spiritueel gevoelig-zijn. De religiejournalistiek in al zijn facetten, en ja daar schaar ik ook Staat Geschreven onder, heeft het dus zwaar. Lees verder.
Bron: Staat geschreven
Deze week verscheen de glossy Matthäus over de gelijknamige compositie van Bach. Ik mocht ook meeschrijven: over de Mattheuspassion, The Passion en de Passiespelen van Tegelen.
ND vroeg mij wie ik bewonderde in 2015. Dit was mijn antwoord.
Op 28 oktober 1965 – 50 jaar geleden – publiceerde het Tweede Vaticaans Concilie het document Nostra Aetate, een revolutionair moment in het katholieke denken over het jodendom. Vijftig jaar later zien twee nieuwe documenten het licht, één van joodse, één van katholieke zijde, vol met wederzijdse erkenning en waardering. December 2015 zou wel eens de geschiedenis in kunnen gaan als het moment waarop jodendom en christendom de theologische strijdbijl definitief begraven.
Doorgaan met het lezen van “Joden en rooms-katholieken begraven theologische strijdbijl”
Samen met Jan Brouwers. Afgelopen weken vond in Rome de algemene bisschoppensynode over het gezin plaats. De synode kreeg uitgebreide media-aandacht, zoals eigenlijk alles waar paus Franciscus aan begint. Inzet van de synode was Franciscus’ wens om meer kerkelijke openheid voor ‘andersgehuwden’.
Franciscus speelde kerkpolitiek hoog spel. Als hij de meerderheid van de synodevaders niet achter zich kreeg, zou zijn hele hervorming op de klippen lopen. En als hij tegen de wil van de synode in zijn hervormingen doordrukt, verraadt hij zijn eigen synodale kerkopvatting. Een terugblik op een vaak chaotisch verlopen synode.
Doorgaan met het lezen van “Gezinssynode geenszins eensgezind”
Popfenomeen Madonna heeft gisteren tijdens haar optreden in het Amerikaanse Philadelphia een ‘tribuut’ aan paus Franciscus gebracht. ‘Regels zijn voor idioten. Daarom hou ik zo van de nieuwe paus. Hij lijkt me erg open-minded.’
In het Tweede Testament drukt Jezus zijn volgelingen herhaaldelijk op het hart om in een intieme relatie met God te stappen. Die intieme relatie heeft God zelf natuurlijk al lang, het hele Eerste Testament staat vol van de verhalen over Adonai die zijn volk niet in de steek laat. Jezus nodigt zijn leerlingen nadrukkelijk uit to return the favor, zoals de Engelsen dat zo mooi zeggen. Maar hoe doe je dat?
De cover van de jongste editie van het Frans satirische tijdschrift Charlie Hebdo voert een huilende Mohammed met in zijn handen de nu al legendarische tekst ‘Je suis Charlie’. Boven Mohammeds hoofd staat de tekst ‘Tout est pardonné’, alles is vergeven. Het is een diep ontroerende reactie op de slachting van vorige week, waarbij de hele wereld getuige was van de brute moord op acht redacteuren van Charlie. En een diep christelijke reactie.
Doorgaan met het lezen van “Charlie Hebdo: ‘Alles is vergeven’”
