In West-Europa kent bijna niemand haar: de Russisch-Amerikaanse filosoof Ayn Rand, geboren in in 1905 Sint Petersburg en gestorven in 1982 in New York City. Maar in de VS zweert alles wat rechts en Republikeins is bij haar naam. Hier kent niemand haar filosofische romans – The Fountainhead en Atlas Shrugged – maar aan de andere kant van De Grote Plas wordt alleen de Bijbel meer verkocht. De Bijbel vertelt het verhaal van een arme timmermanszoon die trouw was aan God tot in de dood. The Fountainhead en Atlas Shrugged vertellen over Amerikaanse supermensen die trouw zijn tot in de dood aan het casinokapitalisme van de 21e eeuw en egoïsme beschouwen als de hoogste deugd.
Ikzelf kwam in aanraking met Rands gedachtegoed en haar blijvende invloed op de Amerikaanse (en dus wereld-) politiek door het computerspel Bioshock uit 2007. Het spel speelt zich af in een fictieve versie van de jaren zestig van de vorige eeuw, op de bodem van de Atlantische Oceaan, waar de steenrijke Amerikaanse zakenman Andrew Ryan (snapt u ‘m!) een onderwaterstad geschapen heeft met de naam Rapture. Rapture is de vleesgeworden Randiaanse samenleving: ieder voor zich en God, ach… die laat zich ook niet meer zien. De rijken worden steeds rijker en de armen, ach… die moeten zichzelf maar redden.
Ken Levine, de bedenker van het spel, wilde met Bioshock een filosofisch gedachte-experiment opzetten: wat zou er gebeuren als Ayn Rand gelijk krijgt en de wereld op kapitalisme en egoïsme zou draaien. Levine’s antwoord is helder: een totale implosie van elk menselijk samenzijn. Rapture is verworden tot een voortdurende burgeroorlog. Echter, ook in Rapture kan kennelijk gesmokkeld worden, een vreemde gewaarwording voor de speler die net begrepen heeft dat in Ryans koninkrijk er eigenlijk geen regering is die daar bezwaar tegen zou kunnen maken. Toch worden de smokkelaars heftig vervolgd en gruwelijk afgeslacht door de mannen van Andrew Ryan. Maar wat wordt er dan toch gesmokkeld?
Op een gegeven moment komt de speler van Bioshock achter de waarheid: de Bijbel. Onder een gekruisigde smokkelaar ligt een open koffer met Bijbels. Als er iets is dat zich niet kan verhouden met Ayn Rand en haar egoïstisch kapitalisme is het altruïsme van het christendom. Het verhaal van de timmermanszoon is het tegengif tegen dat van de Amerikaanse filosofe. En zo hoort het ook.
Bron: Groen (ChristenUnie)
Frank G. Bosman 